Buteyko solunumu, 1950'lerde Konstantin Buteyko adlı Ukraynalı bir fizyolog tarafından geliştirilen bir grup nefes tekniğini içeren tedavi yöntemidir. Dr. Buteyko, batı ülkelerindeki genel nüfusun %80'inin aşırı nefes aldığına inanıyordu. Hiperventilasyon: gerekenden daha hızlı ve derin yani aşırı nefes alma durumudur. Astım, uyku apnesi, alerjiler, egzama, yüksek tansiyon, panik ataklar, uykusuzluk sonucu gibi… Sık iç çekme veya esneme, nefes darlığı, sık burun/sinüs sorunları hiperventilasyonun belirtileridir. Kronik hiperventilasyonu olan birinin bir başka belirtisi de ağızdan çok fazla nefes alma eğilimidir.
Aşırı nefes almanın nesi kötü olabilir?
Dr. Buteyko, aşırı solunumla ilgili asıl sorunun karbondioksit kaybı olduğuna inanıyordu. CO2, okulda öğretildiği gibi sadece 'atık gaz' değildir ve vücuttaki birçok süreç için önem taşır.
Daha fazla nefes almak, daha az oksijen almak demektir !
Bunu göstermenin en kolay yolu kasıtlı olarak hızlı nefes alıp vermektir. Birkaç dakika çok derin ve hızlı nefes almak karbondioksit kaybına ve dolayısıyla yetersiz oksijenasyona neden olur. Başınız döner ve mideniz bulanır. Devam ederseniz bayılabilirsiniz. Astım veya kalp rahatsızlığınız varsa bunu denemeyin.
Düşük karbondioksit, vücudun tüm organ sistemlerinde strese neden olur.
·CO2 basıncı ne kadar düşük olursa, oksijen ve hemoglobin arasındaki bağ o kadar sıkı olur ve vücuttaki tüm hücreleri yeterli oksijenden yoksun bırakır.
·CO2, vücut sıvılarının pH'ını dengelemede hayati bir rol oynar.
·CO2, beyne ve vücuda giden kan akışını kontrol eder.
·CO2, sinirlerin mesaj göndermesini kolaylaştırır.
"Kısacası yaşam teorisi öyledir ki, karbondioksit dünyadaki her canlının temel besinidir. Organizmadaki tüm fonksiyonların düzenleyicisi olarak görev yapar, organizmanın iç ortamını korur, tüm vitaminlerin vitaminidir." Dr. KP Buteyko
"Karbondioksit aslında canlı maddenin oksijenden daha temel bir bileşenidir. Karbondioksit tüm vücudun ana hormonudur; her doku tarafından üretilen ve muhtemelen her organa etki eden tek hormondur." Yandell Henderson, Doktora.
Doğru Nefes Almak
Aşırı nefes alan kişinin nefesinin çoğunu ağzından yapması muhtemeldir. Ağızdan buruna göre daha fazla hava daha hızlı hareket ettirilebilir.Bu nedenle ağızdan nefes almak daha kolay gibi gelir. Ancak buna pek doğru diyemeyiz. Burun, akciğerlere giren ve çıkan havanın hızını ve hacmini düzenler. Burun havadaki partikülleri temizler ve filtreler. Paranazal sinüste üretilen nitrik oksit, solunan havayı sterilize eder ve bronş dokularını genişletir. Ağızdan nefes almak nitrik oksit üretimini durdurur. Burun solunumu CO2 kaybını kontrol eder.
Sporcuda Buteyko
1968 Yaz Olimpiyat Oyunları, Mexico City'de deniz seviyesinden 2.300 metre yükseklikte yapıldı. Olimpiyatları takip eden haftalarda düşük irtifaya döndükten sonra birçok sporcu en iyi sonuçlarını elde etti. Yüksek irtifa eğitimi doğdu.
Yüksek irtifa eğitiminin prensibi şudur: yüksek irtifada oksijenin atmosferik basıncı azalır. Vücut, kırmızı kan hücresi üretimini arttırarak azalan mevcut oksijeni telafi eder. Daha düşük irtifaya ve daha yüksek oksijen basıncına geri döndüğünde, sporculardaki ekstra kırmızı kan hücreleri vücuda daha fazla oksijen sağlar. Sporcu daha düşük irtifada kalırsa sonunda kırmızı kan hücresi sayısı normale döner.
Sporcularla çalışan Buteyko öğretmenleri tarafından geliştirilen nefes egzersizleri yüksek irtifa antrenmanı ile hemen hemen aynı sonuçları veriyor.
Buteyko hocası Don Gordon tarafından 200'den fazla sporcunun katıldığı resmi olmayan bir ankette, "En yoğun eforda sizi engelleyen nedir? Nefesiniz mi yoksa kaslarınız mı?" Sorusu soruldu.
%68'i nefesleri olduğunu, %16'sı ise laktik asit/yorgunluk olduğunu söyledi. Ayrıca Don, ankete katılan sporcular arasında yüksek oranda astım, alerji, uyku sorunları ve kaygı olduğunu kaydetti. Sporcuların çoğu aynı zamanda, istirahat halindeyken, ağırlıklı olarak ağızlarından ve üst göğsünü kullanarak nefes alırken bile zayıf nefes alma mekaniğine sahipti.
Yandaki fotoğrafta en sağda 400 metrede üst üste olimpiyat derecesi almış olan amerikalı atlet Sanya Richards-Ross var. Rakiplerinin aksine oldukça rahat görünen atlet röportajlarında burun nefesi aldığını dile getirmiş.
Sporcular ve hatta ara sıra egzersiz yapanlar bile burundan nefes alarak performanslarını arttırabilirler. Ağızdan nefes alma ile birlikte yorucu egzersizler genellikle horlama, astım, uyku apnesi, alerjilerin yanı sıra kramp ve yaralanmaların nedenidir. Hızlı-derin ağız solunumu aynı zamanda sempatik sinir sistemi, 'savaş ya da kaç' tepkisi ve kaygı ve panik ile de ilişkilidir.
Lifeon Concept
Comentários